Η μεσογειακή διατροφή χαρίζει μακροζωία και καλή υγεία, ενώ, παράλληλα, είναι η κατάλληλη διατροφή για την πρόληψη πολλών ασθενειών. Είναι διεθνώς γνωστό ότι η κρητική διατροφή αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα μεσογειακής διατροφής, αφού από αρχαιοτάτων χρόνων φαίνεται να συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά εκείνα που την καθιστούν άριστη.
Τη βάση της κρητικής διατροφής αποτελούν τα μη ή μερικώς επεξεργασμένα δημητριακά και τα προϊόντα τους. Είναι τροφές πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β και συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Επιπλέον, ένα μεγάλο μέρος της κρητικής μεσογειακής διατροφής αποτελούν τα φρούτα, τα λαχανικά, τα άγρια χόρτα και τα όσπρια. Είναι φυσικές τροφές που παρέχουν στον οργανισμό βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά, ουσίες οι οποίες επιβραδύνουν τη γήρανση των κυττάρων και ισχυροποιούν την άμυνα του οργανισμού μας. Όλες αυτές οι τροφές που αναφέραμε παραπάνω, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φυτικές ίνες, βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου και στην αποβολή των άχρηστων ουσιών.
Τα βότανα και τα μπαχαρικά (ποικίλουν στην κρητική διατροφή) είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και μπορούν να καταναλώνονται καθημερινά προσθέτοντας γεύση και άρωμα στο φαγητό. Χρησιμοποιούνται, επίσης, και για θεραπευτικούς λόγους ως αφεψήματα και εκχυλίσματα ή τοπικά, καθώς μερικά από αυτά έχουν μεταξύ άλλων αντιβιοτική ή αντισηπτική δράση ανάλογα με το βότανο. Έτσι, μπορούμε να αποφύγουμε τα φάρμακα που στις μέρες μας καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες απ’ ότι προτείνει το Υπουργείο Υγείας. Στο παρελθόν, τα βότανα χρησιμοποιούνταν και για καλλωπιστικούς λόγους ως λοσιόν, πίλινγκ κτλ.
Τα γαλακτοκομικά, το ψάρι και τα αυγά αποτελούν πλούσια πηγή πρωτεϊνών, συμπληρώνοντας έτσι την κρητική μεσογειακή διατροφή. Είναι οι μόνες ζωικές τροφές που περιέχουν ελάχιστη ποσότητα κορεσμένων λιπαρών και καθόλου βλαβερά trans λιπαρά. Η κατανάλωση κρέατος περιορίζεται στη μία φορά την εβδομάδα για το λευκό κρέας (κοτόπουλο ή γαλοπούλα) και μία φορά το μήνα για το κόκκινο (μοσχάρι, χοιρινό, κατσίκι). Έτσι, η προσεκτική και περιορισμένη κατανάλωση ζωικών τροφών προστατεύει τα αγγεία του οργανισμού από την εναπόθεση λίπους, διασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος.
Τα γλυκά που προτείνει η κρητική μεσογειακή διατροφή είναι: το μέλι, μία αντιοξειδωτική και αντιβιοτική τροφή που περιέχει πάνω από 180 διαφορετικές θρεπτικές ουσίες, το πετιμέζι, τα αποξηραμένα φρούτα και τη μουσταλευριά. Το ποτό που προτείνεται από το συγκεκριμένο τύπο διατροφής είναι το κόκκινο κρασί που είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά. Για λιχουδιά προτείνονται οι ξηροί καρποί, κυρίως χαρούπια, καρύδια και αμύγδαλα. Πέρα από βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες, περιέχουν λιπαρά οξέα τα οποία διατηρούν τα αγγεία του οργανισμού ελαστικά. Έτσι μειώνεται η πιθανότητα ρήξης κάποιου αγγείου, που θα είχε αποτέλεσμα την πρόκληση εμφράγματος. Για μεζέ προτείνονται οι χοχλιοί (σαλιγκάρια), μια τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και απαραίτητα λιπαρά οξέα. Στο σημείο αυτό να διευκρινιστεί ότι ο μύθος πως «οι χοχλιοί έχουν χοληστερίνη» δεν ισχύει.
Πολύ συχνή είναι η κατανάλωση κρασιού (1 ποτηράκι καθημερινά) μαζί με το φαγητό. Το χρησιμοποιούσαν στην παρασκευή του φαγητού αλλά και των γλυκών. Έχει αποδειχθεί ότι μέτρια καθημερινή κατανάλωση κρασιού μειώνει τα καρδιαγγειακά προβλήματα ενώ παράλληλα μειώνει τη θνησιμότητα.
Σας προτείνουμε να συγκεντρωθείτε με τους φίλους σας, να βάλετε μουσική, να χορέψετε, να πιείτε κόκκινο κρασί και να φάτε τους καλύτερους μεζέδες της κρητικής διατροφής: ντάκο (τομάτα, ελαιόλαδο, μυζήθρα), χοχλιούς και ελιές. Προστατέψτε την υγεία σας διασκεδάζοντας!
Μαρία Η. Κουζούλογλου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος και Σύμβουλος Φυσικής Αγωγής, λεωφόρος Κνωσού 210, Ηράκλειο Κρήτης ΤΚ 71409, τηλ. 2810 322233, 6941 594140, e-mail: mkouzouloglou@yahoo.gr, Facebook: HEALTH NUTRITION – ΚΟΥΖΟΥΛΟΓΛΟΥ ΜΑΡΙΑ